Κυριακή 6 Ιανουαρίου 2008

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ ΣΤΟ ΤΡΙΤΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ

Φαινομενικά η στάση του Χορού θα έλεγε κανείς ότι είναι μια ουδέτερη στάση. Όμως, ο Χορός συμβολίζει το ανακτοβούλιο της πόλης. Η κανονική του αντίδραση θα ήταν να απορρίψει τις απόψεις του γιου και να επαινέσει τις ιδέες και τις αποφάσεις του Κρέοντα. Ωστόσο τι συμβαίνει; Φαινομενικά κρατά μια ουδέτερη στάση, απευθύνοντας πρώτα μια πλαστή συγκατάνευση στα λόγια του Κρέοντα(έπειτα από το λόγο του στους στίχους 640 – 680) και παράλληλα εκφράζει τον έπαινό του για τις απόψεις του Αίμονα. Τώρα, γιατί λέμε ότι η συγκατάνευση προς τον Κρέοντα είναι πλαστή; Παραθέτουμε το σχετικό χωρίο: Χορος «ημιν μεν, ει μη τω χρονω κεκλεμμεθα, λέγειν φρονούντως ων λέγεις δοκεις περι.(στ. 681 – 682). Υπάρχει επανάληψη ρηματικού τύπου του «λέγω», πράγμα που και σήμερα σηματοδοτεί ειρωνεία π.χ. «όλο λες, λες, λες» ενώ από την άλλη τίθεται η έννοια της εντύπωσης «δοκείς» (=φαίνεσαι, εξ’ ου και δοκησίσοφος). Με λίγα λόγια να μια μετάφραση: «Σε μας τουλάχιστον, αν δεν έχουμε χάσει το μυαλό μας από τα χρόνια, φαίνεσαι να λες με φρόνηση όσα λες». Ο Χορός και άλλοτε έχει μιλήσει συγκαλυμμένα για τις απόψεις του Κρέοντα, π.χ. στ. 216 ή και έχει κάνει έμμεση κριτική σ’ αυτόν π.χ.278 – 279. όπου αναφερόμενος στην ταφή λέει: βασιλιά, μια σκέψη με βασανίζει από ώρα μήπως και είναι θεόσταλτη αυτή η πράξη(της ταφής). Αξίζει, πιστεύομε, να δούμε πια είναι η αντίδραση του Κρέοντα στο στίχο 280: «βούλωστο, πριν με γεμίσεις με οργή μιλώντας, μη πιαστείς να εισαι γέροντας και ανόητος συνάμα. Γιατί λες πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν ανεκτά, όταν λες ότι οι θεοί προνοούν γι’ αυτόν εδώ το νεκρό». Πάλι έχομε ειρωνεία με την επανάληψη του ρήματος «λέγω» και εδώ υπάρχει προσβολή προς τον Χορό από τον Κρέοντα σχετικά με τα χρόνια του και με τη φρόνησή του. Άρα, η απάντηση του Χορού στους στίχους 681-2 αποτελεί «φυλαγμένη και συγκαλυμμένη κακία» για την υβριστική συμπεριφορά του Κρέοντα απέναντί του στους στίχους 280 – 284.

Δεν υπάρχουν σχόλια: